obronić się
  • fotowoltaika

    16.01.2021
    16.01.2021

    Angielskie słowo photovoltaic zostało przetłumaczone na polski jako fotowoltaika, fotowoltaiczny. Dość często spotyka się w pisowni i wymowie formę fotowoltanika, fotowoltaniczny, co uznawane jest jednak za błąd. Czy zatem spolszczenie, które nie jest do końca naturalne oraz płynne w wymowie, rodząc tym samym trudności, można sensownie obronić? Czy nie mamy tu do czynienia z arbitralnym wyborem i nieudaną kalką językową?

  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

  • złożenia wieloczonowe
    7.10.2012
    7.10.2012
    Mam problem z połączeniem członów: społeczno-, senso- i motoryczny. Piszemy: staro-cerkiewno-słowiański i supereksdziewczyna (i jak sądzę: cerkiewnopostsłowiański i postcerkiewnosłowiański). Wydaje mi się, że cząstkę senso- należy traktować tak samo jak sensoryczno-, a nie np. przedrostek samo post-, więc napiszemy: społeczno-senso(ryczno)-motoryczny, niezależnie od tego, czy chodzi o sens: 'motoryczny pod wpływem zmysłów i otoczenia' czy 'zmysłowo-ruchowy o charakterze społecznym'. Czy mam rację?
  • inna melodia na wsi niż w mieście
    20.01.2009
    20.01.2009
    Szanowna Redakcjo!
    Dlaczego w pobliskim mieście mówi się wyraźnie inaczej niż na wsi? A mam na myśli przede wszystkim różnice w melodii i tempie wysławiania się. Uważam, że jest tak w całej Polsce.
    Piotr, Gliwice
  • punkt procentowy
    28.05.2024
    26.05.2003
    Nie zgadzam sie z argumentacją p. Adama Zaparcińskiego z PWN, który w odpowiedzi na pytanie o punkt procentowy broni jego poprawności. Przedstawiona argumentacja stara się obronić i usankcjonować swego rodzaju, niechlujstwo językowe. Oprocentowanie zmienia się np. z 5% do 7% i choć potocznie mówi się, że zmieniło się o 2%, to każdy inteligentny człowiek rozumie to poprawnie jako z… do…, a nie dosłownie o…. Kto nie rozumie pojęcia procent, temu i psedouczony punkt procentowy nic nie pomoże. Sapienti sat.
    Uważam, że wprowadzanie punktu procentowego nie tylko nie systematyzuje pojęć, ale wprowadza pewnego rodzaju chaos pojęciowy.
  • Stosunek uczuciowy do samochodu
    20.12.2019
    20.12.2019
    Szanowni Państwo,
    znam zasady dotyczące zapisu wielką nazwy marki lub firmy oraz małą – nazw produktów. Chciałabym jednak się upewnić, czy w zapisie w komunikacie marketingowym: A Twoja Toyota jest już gotowa na zimę? wielka litera jest błędna? Czy może uzasadniona jakimś względem grzecznościowym, emocjonalnym? Zapis wielką literą jest w takich kontekstach nagminny, ja jestem już przyzwyczajona i zastanawiam się, czy siłować się na małą literę.

    Dziękuję i łączę pozdrowienia,
    Maria
  • kryterium autorytetu kulturalnego
    21.09.2013
    21.09.2013
    Zdarzało się, że na łamach Poradni broniono jakiejś formy nie występującej w słownikach tym, że używali jej pisarze (Tybr, zdejm). Czy da się w ten sposób obronić dopełniacz l.mn. wzgórzy (Orzeszkowa, Lenartowicz, Przerwa-Tetmajer, Schulz)?
  • lekarz i pieczątka
    12.05.2014
    12.05.2014
    Dzień dobry.
    Moje pytanie odnosi się do tytułów naukowych. Osoba, która ukończyła studia doktoranckie, obroniła stopień naukowy, uzyskała tytuł naukowy: doktora w zakresie medycyny, czyli doktor nauk medycznych (jak większość lekarzy po napisanej rozprawie doktorskiej). Czy jest różnica między dr n.med a dr med?? Chodzi mi o konkretne wyrobienie pieczątki, czy nie jest błędem wyrobienie sobie pieczęci np. dr med Jan Kowalski, czy poprawną formą jest dr n.med Jan Kowalski??
  • nordic walking
    18.05.2015
    18.05.2015
    Szanowna Poradnio,
    bardzo proszę o opinię w sprawie coraz bardziej popularnej dyscypliny, jaką jest nordic walking. Czy dopuszczalne jest pisanie jej wielką literą (nawet w sytuacji, gdy nie stanowi członu np. nazwy imprezy)? Czy zapis wielką literą można obronić chęcią podniesienia rangi (chodzi o publikację poświęconą w całości nordic walking). I czy konieczna jest odmiana wyrażenia przez przypadki?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agnieszka
  • Skrót w zastępstwie to wz.
    12.03.2018
    12.03.2018
    Moje pytania dotyczą prawidłowej pisowni wyrazów na pieczątce, w którą pracodawca wyposażył pracowników. Uprzejmie proszę o potwierdzenie poprawności użycia wielkich liter na pieczątce:
    „Wz. Dyrektora
    Główny Specjalista
    Imię Nazwisko”
    Czy użycie wielkiej litery w skrócie „Wz.” jest prawidłowe?
    Czy użycie wielkiej litery w wyrazie „Dyrektora” jest prawidłowe?
    Czy użycie wielkich liter w wyrażeniu „Główny Specjalista” jest prawidłowe?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego